Trakya Üniversitesi (TÜ) Mühendislik Fakültesi’nde, dizel motorlu araçların emisyonlarını azaltmayı ve yakıt tasarrufu sağlamayı hedefleyen yenilikçi bir egzoz susturucusu geliştirildi. Bu projenin liderliğini üstlenen Doç. Dr. Dinçer Akal, yüksek lisans öğrencisi Makine Yüksek Mühendisi Doğancan Şenol ile birlikte çalışarak, 2000 yılından önce üretilen dizel motorlarda egzoz geri basıncından kaynaklanan olumsuz etkilerin minimize edilmesi amacıyla yeni bir egzoz susturucusu tasarladı ve imal etti.
Tez çalışması kapsamında, traktör ve ticari araçların egzozlarından çıkan zararlı gaz ve partiküllerin çevreye verdiği zararlar incelendi. Geliştirilecek susturucunun etkilerini ölçmek için detaylı deneyler gerçekleştirildi. Çalışmada, Akal ve Şenol, tek oda ve tek giriş-çıkış borusuna sahip çapraz akışlı bir susturucu modeli kullandı. Araçlara entegre edilen bu modelle yapılan denemelerde, egzoz emisyonlarındaki insan sağlığı ve çevre için en tehlikeli olan partikül miktarında yaklaşık yüzde 50 oranında bir azalma gözlemlendi. Ayrıca, motorun yakıt tüketiminde de belirgin bir düşüş kaydedildi.
PERFORMANS ARTARKEN YAKIT TÜKETİMİ DÜŞÜYOR
Egzoz geri basıncının azaltılmasının, motor performansını artırırken yakıt tüketimini de azalttığını belirten Doç. Dr. Akal, çevre dostu ve ekonomik bir çözüm sunduklarını ifade etti. Euro 6 dizel motorlarda Adblue teknolojisinin ve partikül filtresinin bulunduğunu hatırlatan Akal, şunları ekledi: “Eski motorlarda bu sistemler yer almadığı için egzozdan zararlı partiküller salınıyor. Dizel emisyonlarındaki en tehlikeli bileşenlerden biri olan partikül maddesini azaltmayı hedefledik. Geliştirdiğimiz susturucu ile bu partikül miktarında yüzde 50’lik bir azalma sağladık. Ayrıca, egzoz geri basıncındaki düşüş sayesinde yakıt tüketimi de azalmış oldu, bu da ekonomik fayda sağlıyor. Tasarlanan egzoz, mevcut egzoz sistemlerine göre yüzde 50 daha az malzeme kullanıyor, böylece her anlamda çevreye katkı sağlıyor.”
SİSTEMİ SÜRÜCÜ KENDİ KURABİLİYOR
Makine Yüksek Mühendisi Doğancan Şenol, geliştirdikleri egzoz susturucusuyla 2000 yılından önce üretilen dizel motorların emisyon değerlerini modern standartlara ulaştırmayı başardıklarını belirtti. Egzoz susturucusunda yapılan uygun değişikliklerle bu başarıyı elde ettiklerini anlatan Şenol, şu bilgileri verdi: “Emisyon değerlerine baktığımızda, yarı yarıya bir azalma görüyoruz. Deneylerimizi yerli ve milli üretim yapan Ar-Ge tesislerinde gerçekleştirdik. Tasarladığımız susturucu, emisyon testinden geçerek mevcut sistemlere göre yarı yarıya düşüş sağladı. Emisyon değerlerinin düşmesi, motor performansını artırırken yakıt tüketiminde de yaklaşık yüzde 15-20 oranında bir azalma sağlıyor. Uygulaması oldukça basit. Traktör sürücüleri, kendi imkanlarıyla egzozun kelepçesini söküp çıkararak, yeni susturucuyu takıp cıvataları sıktıktan sonra sürüşe devam edebiliyorlar.”
Egzoz emisyon ölçüm firması sahibi Bilgehan Adıgüzel, geliştirilen susturucunun emisyon değerlerini düşürdüğünü ve bu durumun çevre açısından son derece olumlu bir gelişme olduğunu vurguladı.
